Stefan Wiebing, coördinator Basicly
In het speciaal basisonderwijs hebben leerkrachten te maken met veel verschillende niveaus. Zo stroomt de ene leerling uit naar het vmbo en gaat de andere leerling naar het praktijkonderwijs. SBO de Catamaran in Emmen (cluster 4) werkt al een tijdje met Basicly en heeft ervaren wat voor hen goed werkt. Stefan Wiebing is coördinator voor Basicly en vertelt op welke manier je in het speciaal basisonderwijs aan de slag kunt gaan met digitale geletterdheid en het platform.
“Op onze school werken we met een vaste dagstructuur. Daarmee zorgen we ervoor dat de leerlingen eerst de dag rustig opstarten en daarna productief werken aan de basisvakken. In de middag werken we aan thema’s in de ateliers. Tijdens de ateliers werken we onder andere aan digitale geletterdheid. De leerlingen gaan dan vooral praktisch aan de slag met de onderwerpen die we behandelen tijdens wereldoriëntatie. Dan maken ze bijvoorbeeld een PowerPoint-presentatie over de levenscyclus van een dier. Daar hebben ze zowel ICT-basisvaardigheden als informatievaardigheden voor nodig.
De eerste periode werken we vanuit de doelen en het lesmateriaal op het Basicly platform. We ontleden de leskaarten en kijken welke doelen binnen welk vakgebied passen. Zo koppelen wij het maken van online presentaties en verslagen met taal. Daarna gaan we kijken hoe we de doelen ook op een andere manier kunnen behalen.”
“We zorgen ervoor dat de soort verwerking goed past bij het niveau van de leerlingen. Zo doen de vmbo-leerlingen bijvoorbeeld een verwerking op de computer ter voorbereiding op huiswerkopdrachten die ze in het voortgezet onderwijs gaan krijgen. Een leerling die uitstroomt naar het praktijkonderwijs gaat bezig met concrete materialen.
Verder werken we met niveaugroepen en overzichtelijke groepsplannen voor digitale geletterdheid. We delen de leerlingen in aan de hand van de vaardigheden die ze beheersen. Met behulp van procesevaluatie bepalen we de aanpak en de inhoud van het volgend aanbod.
Mijn tip voor andere scholen is om altijd goed te kijken naar je leerlingen en naar het uitstroomprofiel. Wat is haalbaar voor de leerling? Welke interesses heeft hij of zij? Ga niet aan de slag met wat een leerling niet perse hoeft te kunnen. Ga voor een eenvoudigere aanpak en koppel de doelen van digitale geletterdheid aan het niveau van de leerling. Laat de leerlingen succeservaringen opdoen en presenteren waar ze trots op zijn.”
“Waar leerlingen in het regulier basisonderwijs na de uitleg zelfstandig of in groepjes werken, gaat het in het speciaal onderwijs meer hand in hand; leerkracht en leerling. We geven extra instructies óf de leerling maakt samen met de leerkracht een begin met de opdracht. Voordoen en nadoen speelt een grote rol bij de verwerking.”
“Ons uitgangspunt is om de leerlingen zelfredzaam te maken, waarbij de zelfstandigheid van de leerlingen wordt gestimuleerd. Voor zowel de digitale wereld als het dagelijks leven is dat erg belangrijk. Wanneer een leerling later in de supermarkt gaat werken, dan moet hij/zij een kassa kunnen bedienen. Of denk aan het afrekenen van groente. Hiervoor moet je kunnen omgaan met het (numeriek) toetsenbord en een code kunnen invoeren. Elke vaardigheid, groot of klein, draagt bij aan de zelfstandigheid van onze leerlingen in schoolloopbaan en hun verdere leven.”
“Het werken met Basicly is voor ons aantrekkelijk, omdat de opdrachten kindvriendelijk zijn. Het lesmateriaal is kort en krachtig, heeft een duidelijke inhoud en mooi ondersteunend materiaal. Onze ervaring is dat het lesmateriaal aansluit op de belevingswereld van de leerlingen. Veel leerlingen zijn schrijftechnisch niet sterk, maar het digitaal werken maakt het voor hen toegankelijk om te laten zien wat ze kunnen. Dat is erg mooi om te zien.”
Foto: Jansman Bouw